Vorticism Akımı

İngiliz sanatındaki ilk örgütlü soyut sanat akımı olan Vortisizm, 1914'te Londra'da Lewis öncülüğünde gelişmiştir..Lewis, 1913'te Roger Fry'ın kurduğu Omega İşliğine katılmış, ancak kısa sürede Fry'la aralarında çıkan bir anlaşmazlık yüzünden işlikten ayrılmıştır..Lewis' le birlikte işlikten ayrılan Frederich Etchells, Wadsworth ve Cuthbert Hamilton "Asiler" adı altında biraraya gelerek Fry'ın Ard-İzlenimcilik'i yücelten tavrına karşı çıkmış ve Gelecekçilik'in şemsiyesi altında soyut sanatı savunmuştur..
1913 yılı içinde Camden Town Grubu, 1914 başında da Londra Grubu'nun karma sergilerinde yer alan grup David Bomberg, heykelci Epstein ile Ezra Pound ve Thomas Ernest Hulme gibi "İmgeci" şairlerin katılmasıyla tavrını netleştirmiş ve İngilizce vortex (girdap) sözcüğünden hareketle "Vortisizm" adını benimsemiştir..Grubun, yenilikçi kuramların bir girdap hızıyla dönerek istenmeyenleri dışa atması ve yalnızca olumlu öğeleri içinde tutarak yeni bir bileşim oluşturması, olarak tanımladığı akımın yarattığı görsel imge aslında ortaya çıkan sert, köşeli ve çapraz eksenli yapıtlarla pek uyuşmuyordu..
1914'te Asi Sanat Merkezi'nin kurulmasından sonra gruba Jessica Dismorr, Lawrence Atkinson, William Roberts ve heykelci Gaudier-Brzseska katılmış, akım üyelerinin önceleri yakınlık duydukları gelecekçiler, yayımladıkları bir bildirgede bu sanatçıların adlarını kendilerine danışmadan kullanınca Lewis de akımın yayın organı Blast'ta Vortisizm'in savunduğu ilkeleri açıklayan bir bildirge yayımlamış, ardından da 1915'te Londra'da, 1917'de de New York'ta birer sergi düzenlemiştir..
Birçok modern akımın oluşum yıllarında yaşanan tartışmalı ve karmaşık ortam Vortisizm için de söz konusuydu ve akım yayımladığı bildirgeyle iç çekişmelere bir ölçüde son vermişse de I. Dünya Savaşı, akımın yetkinleşmesi için olumlu bir ortam oluşmasını engellemiş ve akım hızla etkinliğini yitirmiştir..
Lewis savaş sonrasında Wadsworth, Hamilton, Etchells, Dismorr, Roberts ile Charles Ginner, Frank Dobson, John Turnbull ve McKnight Kauffer'in katılımıyla Grup X'i kurarak Vortisisizm ilkelerini yeniden canlandırmak istemişse de, bu atılım bir sonuç vermemiştir..Vortisisimin önemi ancak 1970'lerde anlaşılmış ve 
İngiltere'de, l930'larda ortaya çıkan yeni soyut sanatçı kuşağının öncüsü olarak nitelendirilmiştir..
Eleştirmen Richard Cork'a göre Vortisizm, Gelecekçilik'in dinamik hareketliliğiyle Kübizm'in durağan anıtsallıgı arasında bir konuma sahiptir..Blast'ta yayımlanan bildirgede akımın amacı, "çağın biçim-içerik ve bılinçdışının temel niteliklerini bulup kalıcı yalınlığı net bir biçimde yansıtmak" olarak belirtilmiştir..Günümüze ulaşan örneklerin azlığı nedeniyle akımın başarısı sanatsal açıdan nesnel bir bakış açısıyla değerlendirilememektedir..